GizarteLab
Eraldaketa dibergenterako Gizarte Berrikuntza
GizarteLAB Gizarte Berrikuntzako programa bat da, Eusko Ikaskuntzak diseinatua eta garatua, funtsezko trantsizioen erronkak kudeatzeko.
Hiru fase ditu: alde batetik, Trantsizioen Eskola izeneko prestakuntza teorikoko programa bat, non parte-hartzaileek euskal gizarteak aurrez aurre dituen trantsizioei (energetikoa, teknologikoa eta demografikoa) buruzko ezagutzak eskuratzen dituzten.
Bestalde, prestakuntza-fasea amaitu ondoren, GizarteLAB tailerretara pasatzeko aukera dute interesdunek. Tailer horiek praktikoak dira nagusiki, eta trantsizioei arrakastaz aurre egiteko funtsezko gaitasunak eskuratzen laguntzen dute. Kasu honetan, demografiaren eta ekologiaren trantsizioak lantzen dira, baina Bizi Proiektuak izeneko trantsizioa ere lantzen da, beren talentua eta/edo trebetasunak etorkizun berrietara birbideratu nahi dituzten adinekoentzat.
Trantsizioko eskumenak eratzeko esperientziak hirugarren fasea osatzen duten Trantsizio-Komunitateetan jarraitzen du. Komunitate horiek jardunbide eta esperientzia egokiak trukatuz funtzionatzen dute, Eusko Ikaskuntzako profesionalen laguntzarekin, baina epe ertainean funtziondu autonomoko komunitate bihur daitezen.
Trantsizioen eskola
Online prestakuntza, esperientzia eta ospe handiko hezkuntza-plataforma birtualean.
Prestakuntza-modulua osatzen duten sei saioetan, gizarteak aurre egin beharreko trantsizio garrantzitsuenei buruzko informazio teorikoa jasotzen dute interesdunek, bai eta horiei aurre egiteko funtsezkoak diren trantsizio-gaitasunei buruzko ezagutza ere.
Era berean, Trantsizio Eskolak informazio praktikoa ematen du GizarteLAB tailerrei buruz, trantsizio-gaitasunetan trebatzeko, bai biztanleriaren zahartzeari dagokionez, bai ekologiari dagokionez ere, gure bizimodu egozentrikoa ekologikoago batekin aldatzen saiatzeko.
Azkenik, parte-hartzaileek Trantsizio Komunitateen eraikuntzari buruzko ezagutzak eskuratzen dituzte.
Trantsizio-gaitasunetan trebatzeko tailerrak
GizarteLABek lurralde-eskumenak (herritarrak, udalak eta erakundeak) garatu nahi ditu toki-mailan. Proposatzen duena da tokiko ahuleziak ebaluatzea (hiria, herria, etab.), irtenbideak prototipatzea eta esperientziak eskalatzea. GizarteLABen, gizarte-berrikuntzako ereduak + prototipo-metodologia arinak + berrikuntzarako gaitasunen/gaitasunen garapena eta harreman-ebaluaziorako metodologiak bateratzen dira.
Proiektuak bereziki azpimarratzen du trantsizio-eskumenak garatzea eta ekimen esperimentalak diseinatzea trantsizioen agenda bat egituratzeko herritarren ikuspegitik (zer esperimentatu behar den Ongizatearen Hirugarren Estaturako trantsizioa bultzatzeko).
Horretarako, hainbat teknika erabiltzen dira, hala nola bizi-mapak, etorkizuneko mapak, enpatia-mapak, pertsonak eta abar. Teknika horien helburua trantsizio sozial eta pertsonaleko prozesuei buruz hausnartzera gonbidatzea da, etorkizun zalantzagarriei aurre egiteko behar diren gaitasunak esploratzeko.
Gainera, prototipatze azkarreko teknikak erabiliz, parte-hartzaileek ekintza pilotu bat diseinatzen dute ekimen lokal bat bultzatzeko. Modulu honetan aurreko moduluetako esperientziak integratzen dira, eta ikaskuntza horiek ekintza pilotua diseinatzeko erabiltzen dira. Ekintza pilotuek epe laburreko helburua dute, ekintza gauzagarriak eta ebaluagarriak dira, eta ikaskuntza-komunitate batek sostengatzeko gai dira.
Hiru ildo tematiko lantzen ditugu: zahartze aktiboa, trantsizio ekologikoa eta bizi-proiektuak.
![]() | ![]() | |||
Trantsizio demografikoa | Trantsizio ekologikoa |
Trantsizio-Komunitateak
Komunitateen kudeaketari dagokionez, gizarte-berrikuntzako komunitate baten diseinuan eta animazioan datza. Trantsizioko konpetentzien moduluetan prestakuntza jaso duten parte-hartzaile bat edo bi dira komunitatearen buru. Komunitateek udalerrian hausnarketa egiteko eta irtenbide bideragarriak garatzeko prozesuarekin jarraitzeko zentzua dute. Irtenbide kolektiboetara bideratutako prozesu kolektiboa da. Horregatik, Udaleko arduradunek komunitatean inplikatuta egon behar dute.
Prestakuntzaren esparruan produktu jakin bat lortzen denez (ekintza pilotuaren prototipoa), komunitateak haren diseinua indartu eta inplementatzeko lehen fasea abiarazi nahi du. Zeregin horretarako, komunitateak komunitatearen bideratzaileen euskarria du (Eusko Ikaskuntza), laguntza ematen baitute (kontzeptuala, metodologikoa eta teknikoa) komunitatearen garapenean laguntzeko, lan-plan batean oinarrituta.
2021ko irailaren 23an GizarteLABeko bigarren faseari ekin zitzaion Legazpin (ikus GizarteLAB Legazpi I). Bertan, trantsizio-komunitate bat eraiki zen eta erronka handi bati aurre egin zitzaion.
Belaunaldien arteko Legazpi proiektuaren barruan kokatzen zen proiektua. Eusko Ikaskuntza lanean aritu da Adinberri, Mondragon Unibertsitatea eta Legazpiko Udalarekin batera, Gipuzkoako Foru Aldundiaren babesarekin, eta GizarteLAB proiektuaren bigarren faseari ekin dio pasa den udazkenean.
Trantsizio-komunitate bat eratu eta finkatzeaz gain, herritarrek zentro sozialari buruz duten pertzepzioa aldatzen eta espazio horren erabilera berrietarako ideiak bultzatzen saiatuko dira.
Horretarako, Buztintegi, Nagusilan, Iratzarri eta 30- 40 urteko pertsonen ordezkariek aberastu zuten jatorrizko taldea (guztira 20 pertsona). Taldea eratzeko ekintzen egutegia ezarri zen, eta GizarteLAB II tailerrak irailaren 23tik 2021eko azaroaren 4ra egin ziren.
![]() | ||||
Trantsizio-Komunitateak |
PROiektu kudeatzailea:
Garapen Iraunkorreko Helburuekin bat datorren proiektua: